การจัดการห่วงโซ่อุปทาน
แนวทางการจัดการ
ทอท. ดำเนินการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานที่ยั่งยืนตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 แนวทางปฏิบัติตามกฎกระทรวงกำหนดพัสดุและวิธีการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุที่รัฐต้องการส่งเสริมหรือสนับสนุน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2563 รวมถึงแนวทางการปฏิบัติอย่างยั่งยืนของคู่ค้าของ ทอท. และจรรยาบรรณว่าด้วยการจัดหาพัสดุ และคู่มือปฏิบัติงานด้านการพัสดุซึ่งถูกบังคับใช้ครอบคลุมทั่วทั้งองค์กร
พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 กําหนดให้การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุของหน่วยงานของรัฐต้องก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่หน่วยงานของรัฐและต้องสอดคล้องกับหลักการ ดังต่อไปนี้
คุ้มค้า
โปร่งใส
ประสิทธิภาพ
และ ประสิทธิผล
ตรวจสอบได้
มีการวางแผนการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุล่วงหน้า เพื่อให้การจัดซื้อจัดจ้าง และการบริหารพัสดุเป็นไปอย่างต่อเนื่องและมีกำหนดเวลาที่เหมาะสมโดยมีการประเมินและเปิดเผยผลสัมฤทธิ์ของการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุ
การจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุต้องกระทำโดยเปิดเผย ให้มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม มีการปฏิบัติต่อผู้ประกอบการทุกราย โดยเท่าเทียมกัน มีระยะเวลาที่เหมาะสมและเพียงพอต่อการยื่นข้อเสนอ มีหลักฐานการดำเนินงานชัดเจน และมีการเปิดเผยข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุในทุกขั้นตอน
พัสดุที่จัดซื้อจัดจ้างต้องมีคุณภาพ หรือคุณลักษณะที่ตอบสนองต่อวัตถุประสงค์ในการใช้งานของหน่วยงานรัฐ มีราคาเหมาะสมและมีแผนการบริหารพัสดุที่เหมาะสมและชัดเจน
มีการเก็บข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้าง และการบริหารพัสดุอย่างเป็นระบบเพื่อประโยชน์ในการตรวจสอบ
ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
นโยบายการบริหารจัดการการเลือกใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของ ทอท.
(AOT Green ICT Management Policy)
ทอท. ได้กำหนดแนวทางการปฏิบัติงานการบริหารจัดการการเลือกใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของ ทอท. (Green ICT Management Guideline) เพื่อสร้างกระบวนการบริหารจัดการการเลือกใช้เทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นแนวทางการปฏิบัติงานที่ครบถ้วนและเป็นระบบ ประกอบด้วย ลดการใช้พลังงาน และการจัดการทรัพยากรทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างคุ้มค่า และไม่ส่งผลต่อคุณภาพของการให้บริการ โดยให้ความสำคัญกับ 4 องค์ประกอบสำคัญ ดังนี้
- วัฏจักรของอุปกรณ์ (Equipment Lifecycle)
- การใช้ ICT ของผู้ใช้งาน (End User Computing)
- ระบบประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่ในองค์กร (Enterprise Computing)
- การนำ ICT มาใช้ในการลดการปล่อยคาร์บอน (ICT as a Low - Carbon Enabler)
ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
สาระสําคัญของแนวทางการปฏิบัติอย่างยั่งยืนของคู่ค้า
ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
กระบวนการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานที่ยั่งยืน
ทอท. กําหนดให้ฝ่ายพัสดุเป็นผู้รับผิดชอบร่วมกับส่วนงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานที่ยั่งยืนผ่านกระบวนการดังนี้
1
การคัดกรองคู่ค้า
ทอท. บูรณาการข้อกําหนดด้านความยั่งยืน อาทิ ด้านสังคม ด้านสิ่งแวดล้อม ด้านการกำกับดูแล และด้านความเกี่ยวข้องทางธุรกิจในกระบวนการคัดเลือกคู่ค้าใหม่และการประเมินคู่ค้าปัจจุบัน ซึ่งการคัดเลือกคู่ค้าใหม่จะพิจารณาประเด็นด้านความยั่งยืนที่มีความเฉพาะเจาะจงกับแต่ละประเภทสัญญาและประเภทกิจกรรมทางธุรกิจ เช่น การปฏิบัติตามกฎหมายอาชีวอนามัยและกฎหมายแรงงาน การมีมาตรฐานการจัดการด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยหรือมาตรฐานการจัดการด้านสิ่งแวดล้อม ความซื่อสัตย์ไว้วางใจได้ในการปฏิบัติงาน คุณภาพของงาน และความพร้อมของทรัพยากรในการส่งมอบสินค้าและบริการ
การรับทราบจรรยาบรรณคู่ค้าอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
คู่ค้าของ ทอท. ทุกรายจะต้องรับทราบเอกสารแนวทางการปฏิบัติอย่างยั่งยืนของคู่ค้าของ ทอท. ซึ่งคู่ค้าต้องทําความเข้าใจและลงนามรับทราบอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรพร้อมเอกสารสัญญาก่อนดำเนินการทําสัญญา
2
3
การประเมินคู่ค้าหลักและการประเมินความเสี่ยงในห่วงโซ่อุปทาน
ทอท. มีกระบวนการภายในสําหรับการประเมินคู่ค้าหลักและประเมินความเสี่ยงในห่วงโซ่อุปทานเพื่อสร้างความตระหนักถึงคู่ค้าที่สำคัญต่อการดำเนินธุรกิจ วิเคราะห์ประเภทและระดับความเสี่ยงของแต่ละกลุ่มคู่ค้าที่เกี่ยวข้อง พิจารณาถึงระดับความสำคัญและความเร่งด่วนในแต่ละกลุ่มคู่ค้า และกําหนดมาตรการการจัดการและควบคุมความเสี่ยงให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ ตามมาตรฐานและกฎระเบียบที่ถูกกำหนดไว้ เช่น การประเมินคู่ค้าในกลุ่มงานก่อสร้างของผู้รับเหมาด้วยระบบ ISO 45001: 2018 เป็นต้น อีกทั้งยังนำผลการประเมินคู่ค้าที่ดำเนินการโดยบุคคลกรของ ทอท. มาวิเคราะห์เพื่อทำการระบุแนวทางการพัฒนาคู่ค้าของ ทอท. ให้มีประสิทธิภาพในการทำงานมากยิ่งขึ้น และให้คำแนะนำเพื่อการพัฒนากลุ่มคู่ค้าที่ไม่ผ่านการประเมินของ ทอท. เช่น การอบรมคู่ค้าในกลุ่มผู้ปฏิบัติงานรักษาความปลอดภัยตามหลักสูตร “3 ม. เพื่อมาตรฐานการรักษาความปลอดภัย (ระดับต้น)”
3.1 การประเมินคู่ค้าหลัก
คู่ค้าหลัก (Significant Supplier) หมายถึง คู่ค้าที่ส่งมอบสินค้า วัตถุดิบ หรือการบริการที่มีผลอย่างมีนัยสำคัญต่อความสามารถในการแข่งขัน ความสําเร็จในตลาด หรือความอยู่รอดของบริษัท ซึ่งเกณฑ์ในการประเมินคู่ค้าหลักของ ทอท. ประกอบไปด้วย 3 ปัจจัย ดังนี้
- ค้าที่มีสัดส่วนค่าใช้จ่ายสูง
- คู่ค้าที่มีน้อยราย
- คู่ค้าที่ส่งมอบวัตถุดิบที่สำคัญต่อธุรกิจ
อาทิ ผู้รับเหมาก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐาน ที่ปรึกษาโครงการก่อสร้าง ผู้รับเหมาบริการ รักษาความปลอดภัย คู่ค้าอุปกรณ์รักษาความปลอดภัย และคู่ค้าที่ได้รับการประเมินว่าอยู่ในกลุ่มคู่ค้าหลักจะได้รับการจัดลําดับความสำคัญในการติดตาม เพื่อควบคุมผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับบริษัท
3.2 การประเมินความเสี่ยงด้านความยั่งยืนในกลุ่มคู่ค้า
ทอท. ประเมินความเสี่ยงด้านความยั่งยืนของแต่ละกลุ่มคู่ค้า โดยคํานึงถึงประเด็นด้านการค้ากับประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม ซึ่งครอบคลุมความเสี่ยงด้านสิทธิมนุษยชนและความเสี่ยงในห่วงโซ่อุปทานของคู่ค้า (Non-Tier 1) และลําดับถัดไป (กรณีคู่ค้าเป็นผู้จัดจําหน่ายหรือให้เช่า) ทอท. ได้ทบทวนและระบุประเด็นความเสี่ยงด้านความยั่งยืนที่สำคัญในแต่ละมิติ เพื่อทําการพิจารณาระดับผลกระทบรวมถึงโอกาสในการเกิดและนําผลการพิจารณาของแต่ละกลุ่มคู่ค้ามาจัดลําดับความสำคัญในรูปแบบตารางประเมินความเสี่ยงคู่ค้า (Sellers Risk Matrix) เพื่อระบุกลุ่มคู่ค้าที่มีความเสี่ยงด้านความยั่งยืนสูง ตลอดจนศึกษามาตรการจัดการที่ควรให้ความสำคัญเป็นล้าดับต้น ๆ ผลลัพธ์ที่ได้จะถูกนํามากําหนดมาตรการจัดการที่เฉพาะเจาะจงกับกลุ่มคู่ค้า รวมถึงประเด็นความเสี่ยงที่สำคัญเพื่อสามารถป้องกันและลดความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ
10 กลุ่มคู่ค้าของ ทอท.
ประเด็นความเสี่ยงด้านความยั่งยืนที่พิจารณา
| สิ่งแวดล้อม | สังคม | การกำกับดูแล | ความเสี่ยงในห่วงโซ่อุปทานของลูกค้า |
|---|---|---|---|
|
|
ทรัพยากรมนุษย์
|
|
|
ผลการประเมินความเสี่ยงคู่ค้า (Seller's Risk Matrix)
- การก่อสร้าง
- การติดตั้งและเหมาบริการด้านสารสนเทศและการสื่อสาร
- การซ่อมบำรุง ปฏิบัติการภาพพื้นดิน อาคารและสถานที่ และบริการขนส่ง
- การเหมาบริการงานรักษาความปลอดภัยและบริการลูกค้า
- งานที่ปรึกษา ออแกไนเซอร์ และงานออฟฟิศอื่น ๆ
- อุปกรณ์ต้นทุน (CAPEX)
- เคมีภัณฑ์และวัสดุอุปกรณ์สิ้นเปลือง
- บริการเช่าอุปกรณ์ และระบบสารสนเทศและการสื่อสาร
- บริการเช่ารถ และระบบขนส่ง
- บริการเช่าอุปกรณ์อื่น ๆ
กลุ่มคู่ค้าที่มีความเสี่ยงด้านความยั่งยืน
ทั้งนี้ ทอท. อยู่ระหว่างการกําหนดแผนการติดตามผลการดำเนินงานเพื่อควบคุมความเสี่ยงในกลุ่มคู่ค้าดังกล่าว โดยจะรายงานความคืบหน้าในรายงานการพัฒนาอย่างยั่งยืนในอนาคต
ดูรายละเอียดเพิ่มเติม:
การประเมินผลการจัดการ
ทอท. กําหนดกระบวนการภายในเพื่อตรวจสอบความสอดคล้องของการดำเนินงานของคู่ค้าและผู้รับเหมาตามข้อกําหนดรายละเอียดการจัดหา (Term of Reference: TOR) แนวทางการปฏิบัติอย่างยั่งยืนของคู่ค้า และจรรยาบรรณ ทอท. ซึ่งรับผิดชอบโดยคณะกรรมการตรวจรับพัสดุที่เป็นอิสระจากโครงการดังกล่าวเป็นประจําเพื่อพิจารณาความสมบูรณ์ของงานที่ส่งมอบและกําหนดแนวทางปรับปรุงแก้ไขกรณีพบความไม่สอดคล้องกับ TOR ของ ทอท. นอกจากนี้ ทอท. อยู่ระหว่างการพัฒนาแนวทางการตรวจประเมินแบบลงพื้นที่ เพื่อติดตามความคืบหน้าในการดำเนินมาตรการลดความเสี่ยงด้านความยั่งยืนในห่วงโซ่อุปทานในอนาคต
ทบทวน ณ วันที่ 26 เมษายน พ.ศ.2567